Stress is niet alleen een mentaal probleem; het kan ook een lichamelijke impact hebben. Een van de minder bekende effecten van stress is droge ogen.
Invloed van stress op de ogen
Stresshormonen zoals cortisol kunnen de samenstelling van tranen veranderen, waardoor je ogen minder goed gesmeerd worden. Dit leidt tot droge ogen. Bovendien knipperen mensen vaak minder als ze gestrest zijn, wat de droogte nog erger maakt.
Symptomen van Droge Ogen
- Brandend gevoel
- Rode ogen
- Vermoeide ogen
- Wazig zicht
- Tranende ogen
Wazig Zicht
Een van de meest voorkomende symptomen van droge ogen is wazig zicht. Dit komt omdat de traanfilm, die helpt bij het scherpstellen van licht op het netvlies, verstoord is. Een inconsistente of onvoldoende traanfilm kan het lichtverstrooiing veroorzaken, wat leidt tot een wazig beeld.
Dubbelzien
In ernstige gevallen kan droogheid van de ogen ook leiden tot dubbelzien. Dit gebeurt wanneer de traanfilm onvoldoende is om een helder beeld te creëren.
Vermoeide Ogen
Droge ogen kunnen ook leiden tot vermoeide ogen, wat het moeilijk maakt om je te concentreren en duidelijk te zien, vooral bij taken zoals lezen of naar een scherm kijken.
Lichtgevoeligheid
Een onvoldoende traanfilm kan ook het oog gevoeliger maken voor licht, wat het zicht kan belemmeren in helder verlichte of zonnige omstandigheden.
Schommelingen in het Zicht
Bij droge ogen kunnen mensen schommelingen in het zicht ervaren. Het ene moment kunnen ze helder zien, en het volgende moment is het beeld wazig. Dit komt omdat de ogen moeite hebben met het behouden van een stabiele traanfilm.
Cortisol en het oog
Cortisol is een hormoon dat door het lichaam wordt vrijgegeven als reactie op stress. Het heeft diverse functies, waaronder het reguleren van de stofwisseling en het onderdrukken van het immuunsysteem. Echter, een overmaat aan cortisol kan leiden tot een aantal ongewenste effecten, waaronder veranderingen in verschillende lichaamsvloeistoffen, zoals tranen.
Effecten op de traanfilm
De ogen zijn bedekt met een dunne laag vloeistof, de zogenaamde traanfilm, die bestaat uit drie lagen: een olieachtige buitenlaag, een waterige middenlaag en een slijmachtige binnenlaag. Cortisol kan de samenstelling van deze lagen beïnvloeden, waardoor de kwaliteit van de traanfilm vermindert. Een verstoorde traanfilm kan niet effectief de ogen hydrateren en beschermen, wat leidt tot droge ogen.
Vermindering van Knipperreflex
Stress kan ook leiden tot een verminderde knipperreflex. Normaal gesproken knipperen we ongeveer 15 tot 20 keer per minuut. Dit knipperen helpt de traanfilm over het oog te verspreiden en houdt het oog vochtig. Onder stress kunnen mensen minder vaak knipperen, wat de kans op droge ogen vergroot.
Stress-Geïnduceerde Ontsteking
Hoewel dit nog een actief onderzoeksgebied is, suggereren sommige studies dat stress ook een rol kan spelen bij ontsteking, inclusief de ogen. Ontsteking kan de traanklieren aantasten, wat resulteert in minder of slechtere kwaliteit van traanproductie.
Oogoefeningen van Bates: De oogoefeningen van William Horatio Bates zijn erop gericht om de oogspieren te ontspannen en te trainen. Wat een positieve invloed heeft ook op droge ogen. Hier zijn een paar voorbeelden
Welke rol speelt de ademhaling bij droge ogen
De ademhaling kan op verschillende manieren een rol spelen bij droge ogen, hoewel dit een aspect is dat vaak over het hoofd wordt gezien. Hier zijn enkele manieren waarop ademhaling van invloed kan zijn:
Verkeerde ademhalingstechnieken
Mensen die gestrest zijn of angstig, neigen vaak naar oppervlakkige of ‘borstademhaling’, in plaats van diepere ‘buikademhaling’. Oppervlakkige ademhaling kan de hoeveelheid zuurstof die in het bloed circuleert verminderen, wat op zijn beurt de ogen kan beïnvloeden.
Invloed op het autonome zenuwstelsel
De manier waarop we ademen kan ons autonome zenuwstelsel beïnvloeden, het systeem dat automatische lichaamsfuncties reguleert zoals hartslag en ademhaling. Verkeerde ademhaling kan leiden tot een ‘vecht-of-vlucht’ reactie, die stresshormonen zoals cortisol vrijgeeft. Zoals eerder besproken, kan cortisol bijdragen aan droge ogen.
Wat je kunt doen aan droge ogen door stress
- Hydratatie: Drink genoeg water om je lichaam en ogen gehydrateerd te houden.
- Bewust Knipperen: Maak er een gewoonte van om regelmatig te knipperen, vooral als je naar een scherm kijkt.
- Oogdruppels: Gebruik kunsttranen om je ogen te smeren.
- Mindfulness en Ontspanning: Oefeningen zoals ademhalingsoefeningen kunnen helpen bij het verminderen van stress en daarmee de symptomen van droge ogen.
Conclusie
Stress kan zeker bijdragen aan droge ogen, maar gelukkig zijn er meerdere manieren om dit aan te pakken. De oogoefeningen van Bates kunnen hier een waardevolle aanvulling op zijn. Het is altijd een goed idee om bij aanhoudende klachten een oogarts te raadplegen.